Παρασκευή, Νοεμβρίου 27, 2009

Διδάσκοντας διδασκομένη

Χθές διάβασα στη μπλογκόσφαιρα το άρθρο του Δείμου του Πολίτη σχετικά με τη μάθηση και τους μαθητές. Παρόλλο που λυπήθηκα με αυτά που διάβασα, αναμνήσεις μου ήρθαν απο τότε που δούλευα σαν καθηγήτρια Αγγλικών, τη δεκαετία του ΄80.
Εργαζομουνα σε Φροντιστήριο ξένων γλωσσών διδάσκοντας..τους καθηγητές ΠΩΣ να διδάσκουν (έχω σπουδάσει methodology), πώς να ενθαρρύνουν τα παιδιά να συμμετέχουν στο μάθημα, ακόμη κι αν χρειαστεί να κάνουν εκείνα το μάθημα και ο δάσκαλος να κάθεται στο θρανίο. Τους έδειχνα πώς να διδάσκουν τα συγκεκριμμένα βιβλία (όποια κι αν ήταν αυτά) και συγχρόνως είχα και μερικές τάξεις, εφήβων ή εντατικά ενηλίκων.

Θυμάμαι εκείνες τις εποχές με στοργή, ομολογουμένως γιατί ναί μεν δίδασκα συνέχεια και έπεφταν τα πόδια μου απο την ορθοστασία, το χαιρόμουνα όμως. Υπήρχε πρόκληση. Πρόκληση να πετύχω στη δουλειά που είχα αναλάβει και πρόκληση να κάνω τα παιδιά να μάθουν. Δεν είναι εύκολο να δουλεύεις με παιδιά..πότε έχουν όρεξη και πότε όχι.

Τα παιδιά του φροντιστηρίου που εργαζόμουνα είχαν κοινά σημεία με τις καθηγήτριες Αγγλικών που δίδασκα μετά. Μερικές αγγλίδες θεωρούσαν ότι επειδή μιλάνε τη γλώσσα, άνετα τη διδάσκουν κιόλας! Αμ δε! Ρόμπες γινόντουσαν στις τάξεις, τις έπαιρναν στο ψιλό οι πιτσιρικάδες.. τις διόρθωναν για τα λάθη τους..είχαμε και μία που έβαλε τα κλάμματα απο τη κοροϊδία και έφυγε εν μία νυκτί! Τη γλώσσα τη κατείχαν, να σταθούν σε μία τάξη, ούτε κατά διάννοια!
Οι Ελληνίδες καθηγήτριες άλλο καπέλλο, οι περισσότερες έκαναν πολύ καλή δουλειά. πράγμα που απεδεικνύετο απο τις επιτυχίες των σπουδαστών σε εξετάσεις. Υπήρχαν όμως και μερικές που βαριόντουσαν να κάνουν κάτι παραπάνω,, το μόνο που τις ενδιέφερε ήταν τσάκα-τσάκα να παρέδιδαν, να έβαζαν διαγωνίσματα που και πού, να τσίμπαγαν τα λεφτουδάκια και έξω απο τη πόρτα..βούρ για τα ιδιαίτερα "που απέδιδαν". Η διοικηση όμως των Φροντιστήριων ήθελε αυτό το σύστημα..και όποια δεν το εφάρμοζενε, την απέλυαν.

Δεν ήταν εύκολη η διδαχή των εφήβων, πότε ήταν στα σύννεφα πότε στα ερέβη..δεν ήξερες ποτέ τι μέρα θα είναι η σημερινή, δεν μπορούσα να προγραμματίσω. Προσπαθούσα να τους ξυπνάω το ενδιαφέρον βάζοντάς τα να συμμετέχουν στο μάθημα. Αρχίζοντας απο την απλή
επανάληψη, σήκωνα κάποιον (όποιον ήθελε βέβαια) ο οποίος έπαιρνε τον δικό μου ρόλο και αφού έλεγε μία περίληψη, ρώταγε τους συμμαθητές του για τα περαιτέρω..και όλη η τάξη βαθμολογουσε. Αυτό τους άρεσε πάρα πολύ..και όλοι θέλανε να συμμετέχουν. Ο ρόλος τους έδινε κύρος αλλά και θυμό, ιδιαίτερα αν 'εξεταζόντουσαν" και πιανόντουσαν αδιάβαστοι..Ετσι την επόμενη φορά οι αδιάβαστοι ερχόντουσαν διαβασμένοι για να τους σηκώσω στην επανάληψη και να πάρουν το αίμα τους πίσω.. !! Εκμεταλλευόμουν την ανάγκη που είχαν "να λάμψουν" η και "να καπελώσουν" τους άλλους. Κάποιοι με κατηγόρησαν γι' αυτή τη μέθοδο..
Ενα άλλο που είχα κάνει ήταν η βιβλιοθήκη..τους έδινα βιβλία να διαβάζουν, λογοτεχνίας για παιδιά με λεξιλόγιο του επιπέδου τους. Τουλάχιστον 3 παιδιά διάβαζαν το ίδιο βιβλίο και μετά μας το παρουσίαζαν στη τάξη.. στα αγγλικά βεβαίως γινόντουσαν όλα. Μετά μεσα σε μισή ώρα το πολύ σκηνοθετούσαμε το έργο..και όλη η τάξη συμμετείχε παίζοντας ο καθενας το ρόλο του..με σκηνοθέτες βεβαίως εκείνους που διάβασαν το βιβλίο!.. Εκεί το χαιρόντουσαν και βέβαια γινόταν σκοτωμός για το επόμενο βιβλίο. Αυτη την ιδέα την είχα πάρει απο το καθηγητή της Ιστορίας που είχα στο Γυμνάσιο, τον Α. Μαργαρίτη ο οποίος μας χώριζε το βιβλίο σε ενότητες απο την αρχή της χρονιάς. Κάθε 4άδα μαθητών έπαιρνε μία ενότητα, την παρουσίαζε στη τάξη (με έξτρα πληροφορίες που βρίσκαμε απο εγκυκλοπαίδειες - στη δεκαετία του '70 δεν υπήρχε Ιντερνετ), γινόντουσαν ερωτήσεις, σημειώναμε τις έξτρα πληροφορίες γιατί απ' αυτές έβαζε τα θέματα στα διαγωνίσματα μετά. Είχα λατρέψει το μάθημα θυμάμαι, τότε!
Ισως είχα πέσει σε καλές τάξεις, τα παιδιά όμως δεν ήταν σκληρά ή άπονα. Ισως αυτό γινόταν γιατί δίδασκα Αγγλικά και όχι ένα βασικό μάθημα, μαθηματικά ας πούμε. Δεν φερόντουσαν άσχημα, ούτε κοιμόντουσαν βαριεστημένα. Και ούτε ήταν κανένα ιδιαίτερο φροντιστήριο..ένα της σειράς..αλυσίδα σε πολλά μέρη της Αθήνας. Μου άρεσε αυτό που έκανα και παρά τις απογοητεύσεις και τα λίγα λεφτά, πέρναγα καλά. Ομως η δουλειά αυτή απεδείχθει πολύ επίπονη (σε φλέβες και μέση), τόσο που αναγκαστηκα να τη παρατήσω 10 χρόνια αργότερα.

Παρακολουθώ όμως το αντικείμενο ιδιαίτερα αφού πολύ φίλοι μας είναι εκπαιδευτικοί..και σε δύσκολα σχολεία με κάθε καρυδιάς καρύδι απο μαθητές.. Ακούω τις ιστορίες τους για τις τάξεις και ευφραίνομαι.Σαν να είμαι και εγώ εκει. Σαν να μαθαίνω να προσαρμόζομαι στις ανάγκες του κάθε παιδιού, της κάθε τάξης και να μαθαίνω διαδασκομενη απο εκείνους..ακόμη και απο τα μικρά παιδιά. Γλυκές εποχές.

12 σχόλια:

Epicuros είπε...

Μου θύμισες τα νειάτα μου και την (ίδια) δουλειά που έκανα τότε. Μάλιστα ένα φεγγάρι πήγαινα σ'ένα φροντιστήριο στη Χαλκίδα (χωρίς θέρμανση) δύο φορές την εβδομάδα, πέντε ώρες συνέχεια μάθημα αγγλικής, σε παιδιά του σχολείου. Μεγάλη ταλαιπωρία! Και να θέλανε να μάθουν καλά θα ήταν. Με το ζόρι τα έστελναν οι γονείς τους!

Ιάκωβος είπε...

εμένα πάλι δε μου θύμισες κάτι - λόγω ηλικίας ;) αλλά πήρα ένα ωραίο χρώμα μιας κατάστασης!
Αν θέλεις δες κι εδώ: www.alexiptoto.net - Αλεξήπτωτο, Διδικτυακό Περιοδικό Λόγου και Τέχνης.
Καλησπέρες...

ο δείμος του πολίτη είπε...

η παιδαγωγική αυτή τακτική είναι από τις καλυτερες. Ωστόσο, στην φροντηστηριακή παιδέια η διδασκαλια είναι κατεξοχήν εξετασιοκεντρική και αυτό περιορίζει το παιδί -το συνηθέστερο- από το να κατανοήσει τη γλώσσα. Γνωστό το πρόβλημα παιδιών που σε εφηβική ηλικία (μετά από 5-7 χρόνια μελέτης μιας γλώσσας) δεν μπορούν να τη μιλήσουν όταν βρεθούν σε ανάλογο περιβάλλον -και μιλάμε για καλούς μαθητές. Γιατι; Μα πολύ απλά, για΄τι η γλώσσα διδάσκεται ως αποστήθιση λεξιλογίου και γραμματικών κανόνων και όχι ως ζωντανό κομμάτι μιας κοινωνίας, όχι ως κώδικας επικοινωνίας (όπως περιπου διδάσκουμε σήμερα τη γλώσσα στο Γυμνάσιο-reading comrehension τύπου κυρίως και διαλόγους).

Marina είπε...

Δείμο, άυτό ήταν ένα πολύ πρωτοποριακό Φροντιστήριο για την εποχή του..που μετά το θάνατο του ιδιοκτήτη και εμπνευστή των ιδεών αυτών..κατέρρευσε. Δυστυχώς! Βέβαια ωσπου να πεθάνει, είχε παρέλθει η δεκαετία του '80, είχα φύγει και απο τον κλάδο όταν άκουσα για τον θάνατό του. Η επόμενη γενιά που τον διαδέχθηκε κατήργησε ΄την εκμάθηση Αγγλικών (παρόλλο που είχε πολύ πέραση και ενδιαφέρον). Κάνανε κάτι άλλο.

phlou...flis είπε...

Δε μπορείς να φανταστείς πόοοοοσο διαφορετικά είναι τα πράγματα σήμερα. Τα παιδιά διαβάζουν μόνο όσα τους είναι χρήσιμα για τις επερχόμενες εξετάσεις. ΤΙΠΟΤΕ άλλο. Άντε να το βγάλεις απ' το μυαλό τους αυτό, απ' το μυαλό των γονιών τους αλλά και των καθηγητών των φρ/ρίων -που κακά τα ψέματα, αυτοί "ελέγχουν" το μυαλό τους.

Epicuros είπε...

Έχεις e-mail... Φιλιά,

Marina είπε...

Phlou..fli..το είχα υποψιαστεί αυτό που γράφεις βλέποντας την άρνηση/απέχθεια που έχουν γνωστοί μου έφηβοι πρός τα βιβλία..και με έπιανε ανατριχίλα. Ετσι λοιπόν ξεκινάνε στραβά, ημιμάθεια στο Δημοτικό, ημιμάθεια στο Γυμνάσιο, φτάνουν στο Λοίκιω και δεν ξέρουν να γράψουν τίποτα, χωρίς ένα εφόδιο. Και ξαναρωτώ. ΤΙ ΘΑ ΓΙΝΟΥΝ αυτά τα παιδιά που είναι ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ αυτής της χώρας;

Marina είπε...

Epicure...χμμμ κανένα e-mail δεν έχει εμφανισθεί..Πού το έστειλες?

Epicuros είπε...

Στο papicos το έστειλα. Ισχύει;

KitsosMitsos είπε...

Θέλει επιμονή και υπομονή. Και πάνω απ'όλα μεράκι.
Δεν υπάρχουν αδιάφορα παιδιά, μη ενδιαφέροντες δάσκαλοι υπάρχουν :-)
Την καλημέρα μου.

Ανώνυμος είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.
Katerina ante portas είπε...

Νικήσαμε, θαρρώ..Σήμερα έγιναν τα εγκαίνια του πάρκου Ριζάρη και αποδόθηκε στους δημότες!!
Ήσουν απο τις πρώτες bloggers που με στήριξες και σε ευχαριστώ θερμά!!