Κυριακή, Φεβρουαρίου 07, 2010

Τραμπούκοι στα σχολεία

Διαβαζα πρόσφατα τις προσπάθειες μερικών εκπαιδευτικών να προσδιορίσουν κατ' αρχήν και να αναχαιτίσουν σε δεύτερη φάση τη νέα μορφή βίας το "Cyber Bullying" το οποίο είναι μέσες άκρες κάτι σαν αποστολή/λήψη απειλητικών μηνυμάτων μέσω διαδικτύου. Με αποδέκτη κυρίως παιδιά και εφήβους.
Διάφοροι "bullies" (τραμπούκοι) στέλνουν μηνύματα στους συνομηλίκους τους, π.χ. "σε μισώ", "είσαι ηλίθια" που στη πορεία μπορεί να καταρρακώσουν τη προσωπικότητα και το ηθικό των παραληπτών και να τους οδηγήσουν στην κοινωνική απομόνωση και ίσως στην αυτοκτονία ή και στην ανθρωποκτονία. Οπως του Αλεξ απο τη Βέροια.

1) Ποιοί όμως είναι εκείνοι οι μαθητές που τρομοκρατούν τους συμμαθητές τους; Είναι όντως τέρατα, όπως τους παρομοιάζουν;

Τα παιδιά αναλαμβάνουν ρόλους..παίζουν ρόλους σύμφωνα με κάποια πρότυπα. Το πρωτο πρότυπο είναι της οικογένειάς τους, το δεύτερο ο ευρύτερος κύκλος τους και μετά ίσως και οι ήρωές τους, της τηλεόρασης. Οι πρώτες αξίες των παιδιών του Δημοτικού διαμορφώνονται απο την οικογένεια. Αν ακούν τους γονείς να μιλάνε άσχημα ή κοροϊδευτικά πρός μία ομάδα ανθρώπων, π.χ. τους υπέρβαρους, το παιδί θα κοροϊδέψει τον παχουλό συμμαθητή του, με τα χειρότερα επίθετα.

Οι ρόλοι βοηθάνε το παιδί να πειραματίζεται..μέχρι που θα φθάσει. Οσοι έχουν παιδιά..το έχουν μάθει αυτό καλά. Το παιδί που ουρλιάζει, που χτυπιέται για να του πάρουν κάτι, δοκιμάζει την αντοχή των μεγάλων. Συγχρόνως δοκιμάζει τις δυνατότητές του μέσα απο το ρόλο. Αν οι μεγάλοι υποχωρήσουν-αντισταθούν, κρίνεται και ο ρόλος απο τον μικρό. Μετά είναι θέμα επιλογής του παιδιού αν θα κρατήσει και διαιωνίσει τον επιτυχημένο ρόλο ή θα πειραματισθεί με κάτι άλλο.
Στην εφηβεία το παιχνίδι με τους ρόλους ξεφεύγει.. Οι τραμπουκισμοί μπαίνουν σε πιο σοβαρό επίπεδο, τα θυματα κατακρίνονται για τη προσωπικότητα και την σεξουαλικότητά τους που είναι σε εξέλιξη. Και αντίστοιχα εξοστρακίζονται.
Οι ρόλοι που επικρατούν στο παιδί/έφηβο, είναι εκείνοι που θα το συνοδεύουν στη μετέπειτα ενήλικη ζωή του.

2) Ποιοί μαθητές είναι εκείνοι που πέφτουν θύματα των τραμπούκων;
Αν εξαιρέσουμε μερικές ξεχωριστές ομάδες (υπέρβαροι, ανάπηροι, μετανάστες κλπ διαφορετικοί) υπάρχουν κάποια άλλα κριτήρια. Είναι εκείνα τα παιδιά που για κάποιο λόγο δεν καταλαβαίνουν τη μη προφορική γλώσσα των συνομηλίκων τους. Είναι εκείνοι που δεν πιάνουν τα μηνύματα, "δεν μιλάνε την ίδια γλώσσα" με τους συμμαθητές τους, εκείνοι που δεν ενσωματώνονται. Οι αιτίες άπειρες, μερικά τέτοια παιδιά έχουν προβλήματα με το σπίτι τους, χωρισμένοι γονείς, αδιαφορία, φτώχια κλπ. Αλλα είναι μοναχοπαίδια, έχουν προβλήματα συνεργασίας κλπ. Κανείς δεν μπορεί να πεί με σιγουριά ποιά είναι αυτά τα παιδιά. Αυτό που μπορούν όλοι να πούν είναι ότι είναι θύματα βίας.
Ολα τα θύματα των τραμπούκων αργά ή γρήγορα απομονώνονται απο την ομάδα των συνομηλίκων τους. Αυτό έχει τεράστια αποτελέσματα στην εξέλιξή τους, γιατί το παιδί θέλει "να ανήκει" να είναι αποδεκτό απο τους ομοίους του. Η αποδοχή φέρνει την ομαλή εξέλιξη και ανάπτυξη. Η κοινωνική απομόνωση και ο χλευασμός μπορεί να κάνει το παιδί να τραπεί μακριά απο το σχολείο (απο τους βασανιστές του) απέχοντας έτσι απο τη μόρφωση, να δημιουργήσει δικές του ομάδες, άλλες επιθετικές (γιατί η βία δημιουργεί χειρότερη βία), αλλες αμυντικές, να υποπέσει σε ναρκωτικά, κλπ. Εάν βέβαια το θύμα καταφέρει να επιβιώσει παρόλλη την απόρριψη απο τους συνομηλίκους του, είναι γιατί έχει βρεί κάποιο στήριγμα, είτε στο πρόσωπο του έρωτα, του γονιού, της καλής επίδοσης στο σχολείο.
Στην ενήλικη ζωή ο τραμπούκος μπορεί να σταματήσει να είναι ή να το συνεχίσει. Το θυμα επίσης μπορεί να παραμείνει θύμα ή να γίνει βασανιστής άλλων, να μην έμαθε τίποτα απο τον πόνο που πήρε ή ακόμη να το ξεπεράσει.
..................................................................................................

Για την ιστορία τώρα. Απο το Δημοτικό ήμουνα θύμα τραμπουκισμού απο τις συμμαθήτριές μου..το ίδιο συνέχισε και στο Γυμνάσιο. Τα κορίτσια - τραμπούκοι μου κάνανε τη ζωή δύσκολη, με τα αγόρια είχα πολύ καλές σχέσεις. Τις εκδικιόμουνα κλέβοντας τους γκόμενούς τους για να τις τιμωρώ. Στη πορεία της ζωής μου, ακόμη και τώρα έχω καχυποψία για τις γυναίκες. Ιδιαίτερα στον επαγγελματικό χώρο, έτσι και μυριστώ τραμπούκο..της την έχω στημένη.

10 σχόλια:

phlou...flis είπε...

Το πρώτο μεγάλο και δύσκολο σκαλοπάτι για τα παιδιά είναι στο δημοστικό σχολείο οι συμμαθητές. Τα παιδιά δεν δικαιολογούν, δεν συγχωρούν και όπως γράφεις ...αντιγράφουν. Στο γυμνάσιο-λύκειο λιγοστεύουν αυτά τα περιστατικά, σε πολύ μικρά και ακραία. Υπάρχει η συμπαράσταση, η κατανόηση, η αλληλεγγύη. Ή τουλάχιστον αυτό βλέπω στο σχολείο μου. Φυσικά, μπορεί και να εξελιχθεί σε ομαδικό τραμπουκισμό, συνήθως ανάμεσα σε μαθητές διαφορετικών σχολείων με αίτιο ...το πείραγμα μιας συμμαθήτριάς τους. Ο ρόλος της οικογένειας είναι σημαντικότατος και σε δεύτερη μοίρα του σχολείου, δεδομένης της απαξ΄λιωσης του σχολείου.

Marina είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
Marina είπε...

Το ξαναγράφω γιατί έκανα ανορθογραφίες. "Είναι πολύ σημαντικό το σχόλιό σου γιατί εσύ είσαι εν ενεργεία εκπαιδευτικός, ενώ εγώ έχω αποσυρθεί απο το επάγγελμα.
Συμπεραίνω λοιπόν ότι έχουν διορθωθεί τα πράγματα στα Γυμνάσια/Λύκεια. Καλό αυτό!

ο δείμος του πολίτη είπε...

Μερικά κοινά στοιχεία στη ζωή όλων των παιδιών που μεταχειρίζονται μεθόδους βίας για να πετύχουν κάτι είναι:
α) η κοινωνικοποίηση εκτός οικογένειας και σχολικού περιβάλλοντος. Συνήθως πρόκειται για παιδιά που έχουν μικρό (έως ανύπαρκτο) συναισθηματικό δέσιμο με την οικογένεια και κοινωνικοποιούνται στις πλατείες με συνομηλίκους χωρίς γονεϊκή καθοδήγηση
β) το τηλεοπτικό πρότυπο του θεαθήναι, της εικόνας, της αυτοπροβολής με κάθε μέσο. Έτσι, η βία μεταφράζεται σε μία προσπάθεια του παιδιού να γίνει το επίκεντρο της προσοχής και αργότερα (στην εφηβεία) να προκαλέσει το θαυμασμό.

Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι γενικά πρόκειται για κακούς μαθητές και για παιδιά με σοβαρά ψυχικά τραύματα από την έλλειψη επικοινωνίας και συναισθηματικής σχέσης με τους γονείς τους.

€lisavet είπε...

Το παιδί που θα υποστεί τραμπουκισμό πώς το προστατεύεις;
Ως γονιός όσο και να το ενισχύσεις ψυχολογικά, στο τέλος εκ των πραγμάτων, πάλι μονάδα θα νιώθει, περιθωριοποιημένο, γιατί όπως σωστά έγραψες, έχει ανάγκη την αποδοχή των >συνομηλίκων<.

Marina είπε...

Elisavet, για το cyberbullying υπάρχουν τρόποι για τους γονείς κάπως να αναχαιτίσουν τις κακίες..το λέει κιόλας και το link που έβαλα.
Ο,τι και να κάνει ο γονιός είναι δύσκολο να παρηγορήσει το παιδί, γιατί το να "το φτυσουν" οι συνομήλίκοί του είναι τραγωδία για τα μάτια του. Η μόνη σωτηρία πιστεύω πώς είναι ο έρωτας (αρα εκεί είναι τουλάχιστον αποδεκτός/ή) ή η φιλία με άλλους αποδιωγμένους.

KitsosMitsos είπε...

Ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα.

ELvA είπε...

Καλησπερα Μαρινα!

Το θεμα mobbing ειναι πολυσυνθετο και ειναι σχεδον καθημερινο προβλημα στα σχολεια πολλων κρατων. Εδω πολλα σχολεια, εκπαιδευτικοι και μαθητες συμμετεχουν στο πολυ καλο προγραμμα δρασης Friends http://www.friends.se/?id=1585
και εχουν καπως μειωθει τα περιστατικα, αλλα δεν παυει να χρειαζεται επαγρυπνηση σαν γονιος, εκπαιδευτικος και μαθητης ωστε να προλαβει κανεις ασχημες εξελιξεις...

Estrella is little miss Greeky είπε...

Δυστυχώς υπάρχει ανταγωνισμός μεταξύ των γυναικών, γράφω συνέχεια για αυτό. Και ίσως γράφω ή και το σκέφτομαι τόσο πολύ γιατί δεν μπορώ να το καταλάβω... Καλά κάνεις και έχεις καχυποψία, εμένα ένας φίλος βέβαια μου είχε πει να σταματήσω να είμαι τόσο καχύποπτη αλλά ποτέ η "έκτη αίσθησή" μου δεν έχει πέσει έξω. Με προστατεύω κατα κάποιο τρόπο. Βέβαια μερικές φορές πρέπει να σκεφτόμαστε και σαν τρίτοι, να προσπαθούμε να μπαίνουμε και στου άλλου τον ρόλο, γιατί το κάνει αυτό? Ίσως βρούμε κάτι που το έχουμε ερεθίσει εμείς με την συμπεριφορά μας αλλά δυστυχώς και πάλι λίγες είναι τούτες οι φορές.. Φιλιά.

Silia είπε...

Η "κρυμμένη βία" απαντιέται σε όλη την γκάμα των ηλικιών . Στις φιλικές σχέσεις των ενηλίκων , στις παρέες των παιδιών και των εφήβων , στους χώρους δουλειάς , στον γάμο , στις παρέες ... παντού . Εκεί όμως που φαντάζουν και είναι τρομαχτικές , είναι αυτές του κόσμου των παιδιών .
------------------------
Με έχει απασχολήσει πάρα πολύ η κρυμμένη βία στις ανθρώπινες σχέσεις .
Διάβασε αν θέλεις το “ΗΘΙΚΗ ΠΑΡΕΝΟΧΛΗΣΗ” της Marie-France Hirigoyen , Eκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ , ένα πανέμορφο βιβλίο που διαπραγματεύεται την κρυμμένη βία στην καθημερινή ζωή .
Την αγάπη μου και τις ευχές μου για όμορφη Αποκρηά και καλή Σαρακοστή .